Bilişimsel Odyoloji ile Yapılabilecekler
- engindani5
- 22 Mar 2022
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 31 Mar 2022
Bilişimsel Odyoloji, geleneksel işitme sağlığı ve teknolojik gelişmelerin bir araya gelmesi ile ortaya çıkmıştır ve dünya genelinde işitme kaybı probleminin çözülebilmesi için büyük bir potansiyele sahiptir.
Bilişimsel Odyoloji terimi her ne kadar yeni kullanılmaya başlanmış olsa da bu alanda yıllardır süre gelen çalışmaların ve buluşlar bulunmaktadır. Washington Universitesi Biyomedikal Mühendisliği bölümünden Dennis Barbour “Bilişimsel Odyoloji; makine öğrenimi ve veri işlemenin de dahil olduğu algoritmalar ve veri tabanlı modelleme tekniklerini kullanarak işitme sisteminin bilinmeyenlerini ortaya çıkartmak, diagnostik ve terapötik yaklaşımları iyileştirmek için kullanılmaktadır.” dedi.
Güncel Gelişmeler
Yapay zeka ve makine öğrenimi alanlarında olan yenilikler odyologların hasta yönetimi ve bakımında yeni araçların kullanılmasına kapı aralamaktadır.
Louisville Tıp Fakültesinde görevli olan Shae D. Morgan (AuD, PhD, CCC-A); “Odyoloji her zaman teknoloji ve teknolojinin insan algısı ile birleşmesine dayanmaktadır. Bir noktada, bilişimsel odyoloji ile bu teknolojiler analogdan dijitale dönüşmüştür” dedi.
“Dijital olarak sesleri bir işitme cihazı aracılığıyla yükseltmek, bilişimsel odyolojinin ezber bozan ilk uygulamalarından biri olabilir” diye ekliyor. "O andan itibaren, koklear implantlar, gürültü azaltma algoritmaları, periferik ve merkezi işitsel yolların gelişmiş hesaplamalı modelleri, işitme cihazlarında yönlülük ve daha fazlasını sunuyoruz."
Bu modeller ve algoritmalar işitme cihazlarını ve alanın insan işitsel sistemi anlayışını iyileştirmiş olsa da, “Normal bir işitme sistemi için nispeten kolay olan gürültülü bir arka planda dikkat odağı kaydırılarak seslerin ayırt edilmesinin, cihazlarda bulunan aktif, dinamik gürültü azaltma ile taklit edilmesindeki zorluğu” vurgulayan Morgan'a göre, sınırlamalar devam ediyor.
Barbour’a göre, diagnostik alanda yapılan araştırmalar ilerleyen yıllarda belki de sessiz kabin kullanımını azaltabilir. Test laboratuvarlarında yapılan denemelerde bireyin işitmesi değerlendirilirken kullanılan başlıkların normal bir akustik ortamda bulunan ses kaynaklarını pasif veya aktif bir atenüasyon ile azaltabildiğini ve daha sonra o ortamda yapılan testin efektif olabilir.
Barbour “Bu pahalı sessiz kabinleri kullanmayı bırakıp, tele-tıp uygulamaları ile topluluklara hizmet verilebileceğini” söylüyor.
Üreticiler, bilişimsel odyoloji için yeni araçların kullanıma sunuyor. Dallas’ta bulunan Teksas Üniversitesi, Davranım ve Beyin Bilimleri bölümünden Jackie L. Clark (PhD), “Örneğin eMoyo tarafından üretilen KuduWave taşınabilir bilgisayar tabanlı bir sistem olup, prob ucu değiştirme gereksinimi kalmadan tek bir prob ucu ile immitansmetre, saf ses ve konuşma testlerini peş peşe yaptıktan sonra kemik yolu değerlendirmesini gerçekleştirdiğini” söyledi.
Clark; Pediatri, farmakoloji, oftalmoloji ve diğer disiplinlerle beraber çalışıldığında yapay zekanın işitme taramasında çok daha net sonuçlar ortaya koyabileceğini, hastanın taramadan kalması durumunda sonuçların anında dijital olarak hastaya ve ilgili odyologa iletilebileceğini sözlerine ekledi.
Catlin Nalley, The Hearing Journal, Dec. 2021
Yazının tamamına erişmek için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz:
Comments